โครงการศึกษาทดลองการแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยวอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ในที่ดินมูลนิธิชัยพัฒนา ต.บ้านพริก อ.บ้านนา จ.นครนายก

ความเป็นมา

เมื่อวันที่ 10 เมษายน 2540 ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระราชกระแสกับ ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องถึงแนวทางการแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยวในที่ดินมูลนิธิชัยพัฒนา ตำบลบ้านพริก อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก 

พระราชดำริ / พระราชดำรัส

โครงการฯ นี้ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้ทรงพระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับปัญหาดินเปรี้ยวจัดกับ ดร. สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง  เมื่อวันที่ 10 เมษายน 2540   27 ตุลาคม 2540 และ 6 ตุลาคม 2544 พอสรุปโดยสังเขปได้ดังนี้

1.แปลงที่ 1 (เนื้อที่ 50 ไร่) ให้ดำเนินการศึกษาทดลองการแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยวโดยวิธีธรรมชาติ คือ ใช้น้ำฝนชะล้างความเปรี้ยวเพียงอย่างเดียว โดยการขุดบ่อ 2 บ่อ บ่อละ 6 ไร่ ลึก 4 เมตร รอบๆ บ่อให้ทดลองปลูกแฝก จากนั้นให้ถ่ายน้ำออกเพื่อชะล้างความเป็นกรดจากบ่อหนึ่งไปยังอีกบ่อหนึ่งหลายๆ ครั้งในฤดูฝน ตรวจสอบความเป็นกรดของน้ำว่าเปลี่ยนแปลงหรือไม่ ถ้ายังไม่เปลี่ยนแปลงให้เติมวัสดุปูน เพื่อปรับค่าความเป็นกรดเล็กน้อยและเติมปุ๋ยยูเรียลงไป จากนั้นให้สังเกตดูว่ามีสาหร่ายขึ้น และความเป็นกรดของน้ำลดลงหรือไม่

2. ในแปลงที่ 2 (เนื้อที่ 30 ไร่) ให้ขุดสระ 2 สระ เพื่อไว้เก็บน้ำและให้นำน้ำจากภายนอกโครงการมาดำเนินการแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยวควบคู่ไปกับการใช้วัสดุปูน เพื่อจัดทำแปลงเกษตรตามแนวพระราชดำริทฤษฎีใหม่

3. ในแปลงที่ 3 (เนื้อที่ 40 ไร่) ให้ดำเนินการจัดทำศูนย์ฝึกอาชีพ และฝึกอบรมให้แก่เกษตรกรหรือผู้ที่สนใจ

4. ต่อมาสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทานพระราชดำริเพิ่มเติม เมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน 2540 โดยให้ทดลองปลูก กก กระจูด พืชน้ำ และไม้ดอกไม้ประดับ เพื่อเพิ่มรายได้ให้แก่เกษตรกร ตลอดจนให้นำพันธุ์ไม้จากป่าพรุ ที่จังหวัดนราธิวาส และไม้เสม็ดมาทดลองปลูกในพื้นที่ลุ่มต่ำ ที่มีลักษณะคล้ายพื้นที่พรุ และเมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2551 ให้นำผลไปขยายในแปลงเกษตรกร เพื่อเป็นตัวอย่างในการทำแปลงทฤษฎีใหม่บนดินเปรี้ยว

วัตถุประสงค์โครงการ / เป้าหมาย

1. เพื่อศึกษาทดลองหาวิธีทางธรรมชาติในการแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยว และน้ำเปรี้ยว ด้วยการใช้น้ำฝน ชะล้างความเปรี้ยวให้ออกไปจากดิน และทำให้น้ำเปรี้ยวในสระเปรี้ยวน้อยลง ซึ่งทรงรับสั่งว่าเป็นทฤษฎีใหม่ขั้นต้น (Pre-new theory)

2. เพื่อศึกษาทดลองการทำแปลงเกษตรทฤษฎีใหม่บนพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด โดยใช้รูปแบบแตกต่างกันเพื่อปลูกพืชโดยมีวิธีการจัดการดินและน้ำที่เหมาะสม

3. เพื่อให้ทราบทางเลือกในการจัดการดินและน้ำที่เหมาะสมสำหรับทำการเกษตรบนพื้นที่ดินเปรี้ยวจัดโดยยึดแนวพระราชดำริเป็นหลัก

4. เพื่อจัดทำศูนย์ฝึกอบรม และฝึกอาชีพสำหรับเกษตรกรในพื้นที่ดินเปรี้ยว ให้มีการใช้ประโยชน์อย่างเหมาะสม และมีฐานะความเป็นอยู่ดีขึ้น

5. เพื่อจัดทำเป็นศูนย์บริการทางวิชาการ และเป็นศูนย์สาธิตการแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยว สำหรับใช้ทำการเกษตร และใช้ประโยชน์ที่ดินในรูปแบบต่างๆ

ลักษณะโครงการ / กิจกรรม

ศึกษาทดลอง แก้ไขปัญหาดินเปรี้ยว น้ำเปรี้ยว ด้วยวิธีธรรมชาติ เกษตรทฤษฎีใหม่บนพื้นที่ดินเปรี้ยวจัดศูนย์ฝึกอาชีพการทอเสื่อกก และปลูกไม้ดอกไม้ประดับเป็นรายได้เสริม

สถานที่ตั้งโครงการและข้อมูลติดต่อ

ที่ตั้งโครงการ : ม.1 บ้านหนองคันจาม ต.บ้านพริก อ.บ้านนา จ.นครนายก

โทรศัพท์ : 093-231-2223